Ahenk Laboratuvarı
Testler

Evlilik Öncesi Tarama Testleri

Evlilik Öncesi Tarama Testleri

Evlilik öncesi yapılan testler; evlenecek çiftlerin sağlık durumları ve kalıtsal hastalıkları konusunda bilgilenme yönünden önemli olup, aynı zamanda da 4271 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 136. maddesi gereğince yasal zorunluluk halinde tutulmuştur.

Evlilik öncesi tarama nedir ve hangi amaçla yapılır?

Evlilik hazırlığındaki çiftler için tüm hazırlıklardan daha önemli konulardan biri, evlenecek bireylerin sağlık ve genetik açıdan durumlarının değerlendirilmesidir. Kişi sağlıklı görülebilir, ancak belirlenmemiş sağlık sorunları olabileceği gibi, bulaşıcı ya da kalıtsal hastalıkların gizli bir taşıyıcısı da olabilir. Evlenecek çiftlere yapılacak tarama testleri ile bu gibi durumlar ortaya çıkarılabilecek ve gerekli önlemler alınıp, tedaviler başlatılabilecektir.

Evlilik öncesi tarama testlerinin yapılması neden önemlidir?

  • Tehlikeli kan hastalıkları olan Talasemi (Akdeniz anemisi) ve orak hücreli anemi, akraba evlilikleri oranının fazla olduğu ülkemizde sık görüldüğünden ve bu hastalıklar anne-babadan çocuklara yalnız kalıtımla geçtiğinden, evlilik öncesi testler, evlenecek çiftlerin Talasemi’li veya orak hücreli bir çocuğa sahip olma riskinin belirlenmesini sağlar.
  • HIV ve Hepatit B ve C virus hastalıkları hayati tehlike oluştururlar. Bu viral infeksiyonlar, kanla, cinsel yolla ve vücut sıvıları ile taşınırlar. Viruslar, herhangi bir belirtisi olmayan kişilerde aylarca hatta yıllarca sessiz kaldığından bu infeksiyonların analiz edilmesi çok önemlidir. Bu hastalığı olanlar veya taşıyıcılarla evenmek, bu infeksiyonları olan bebeğe sahip olma bakımından risk oluşturacaktır.
  • Erken tanı ile, HIV ve Hepatit taşıyıcı kişilerin uygun tedavileri ile belirtiler kontrol altına alınabilecek ve ciddi komplikasyonların (yan etkiler) ortaya çıkış riskleri azaltılabilecektir.
  • Standart evlilik testleri, sifilis (geçmişte veya şimdi) olup olmadığının kanıtlanmasını sağlar. Kişi evlenmeden sifilis testi yaptırırsa, infekte olan kişi eşine bulaştırmadan tedavi edilebilir. Ayrıca, kadında sifilis saptanır ve tedavi edilirse, gelecekte bebeğine hastalığı geçirmesi ve komplikasyonların oluşması engellenebilir.

Yasal olarak yapılması zorunlu testler nelerdir?

Bu gün evlilik öncesinde yaptırılan testler;

  1. HIV enfeksiyonları(AIDS) : Anti HIV Testi
  2. Hepatit B taraması için :HbsAg Testi
  3. Hepatit C taraması için : Anti HCV Testi
  4. Sfilis (Frengi) için : VDRL Testi
  5. Kan Grubu Analizi ve Hemogram(Tam Kan Sayımı) Testleri
  6. Akdeniz Anemisi(Talasemi) için :Hemoglobin Elektroforezi Testi

HIV / AIDS Testi Nedir ?

AIDS bulaşıcı bir virüs hastalığıdır. Mikrobu HIV (hiv) adı verilen virüstür.

Cinsel ilişki, kan ve anneden bebeğine olmak üzere üç yolla bulaşır.

Korunmasız cinsel ilişki ile bulaşır. Tüm bulaşmaların %80-85'i bu yolla olmaktadır. HIV kanda bulunduğu gibi erkeğin sperm sıvısında, kadının vajina salgısında da bulunur. Cinsel ilişki sırasında vagina, penis, anüs mukozası veya ağızdaki zedelenmiş doku ve çatlaklardan vücuda girerek erkekten kadına, kadından erkeğe, erkekten erkeğe veya kadından kadına bulaşabilir

HIV girdiği vucudun mikroplara karşı koyma yeteneğini sağlayan bağışıklık sistemini etkileyip yok eder. Direnci azalan vücutta, HIV'in etkisinin yanı sıra, çeşitli mikroplar da hastalıklara neden olurlar.

Bu da basit bir enfeksiyonun bile ölümcül olmasına sebep olabilir.

Hepatit B Nedir ?

Hepatit B karaciğer iltihabı anlamına gelen hepatit hastalığının etkeni olan virüslerden bir tanesidir.

Hepatit B, kan yoluyla ve çok sıklıkla da yakın temasla (kan dışındaki vücut sıvıları:tükürük,ter,cinsel organ sıvıları) bulaşır. Derideki bir çatlak yada açık yara ile temas eden bir damla kan yada tükürük bile hastalığın bulaşması için yeterli olabilmektedir. Taşıyıcı anneden bebeğine de doğum esnasında bulaşabilir.

En önemli ve yaygın bulaşma yolu korumalı da olsa cinsel ilişkidir,çünkü ter ve tükürük gibi vücut sıvılarıyla dahi geçişleri olabilmektedir.

Türkiye'de bugün her 3 kişiden yaklaşık 1'i Hepatit B virüsü ile karşılaşmıştır. Meydana getirdiği hastalık, çok ağır tablolara neden olabilmektedir. Bu virüs esas olarak karaciğerde yerleşir ve orada çoğalır ve zamanla karaciğeri tahrip edecek boyutlara ulaşabilir.

Hepatit C Testi Nedir ?

Hepatit C; Hepatitis C virüsü'nün (hcv)' nin sebep olduğu, karaciğeri etkileyen, kan yolu ile en sık bulaşan bulaşıcı ve ciddi bir karaciğer enfeksiyonudur.

Hepatit C, genellikle herhangi bir belirtiye sahip değildir ancak kronik enfeksiyon, karaciğerde yara oluşumu ve uzun yıllar sonra siroza sebep olabilir. Aynı zamanda, bazı durumlarda, sirozlu hastalarda, karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanseri ya da ölümcül kanamaya sebebiyet verebilecek, yemek borusu ve midedeki damarlarda aşırı şişmeye yol açabilir.

Sifiliz – Frengi Testi Nedir ?

Frengi hastalığının teşhisine yönelik yapılan bir testtir. Bulaşıcıdır. Tıp dilinde sifilis denir.

Sifiliz (Syfilis), cinsel temasla veya yara yerinden (bütünlüğü bozulmuş deriden) bulaşan ciddi bir bakteriyel hastalıktır.

Sifiliz (Syfilis) ülkemizde halk arasında "frenklerin hastalığı"anlamında "Frengi" ismi ile de anılmaktadır.Frengi ise zührevi bir hastalıktır , cinsel ilişkiyle geçer. Mikrobun vücuda girmesinden 6-12 hafta sonra hastada; baş ağrıları, ateş, boğaz ağrısı, deri döküntüleri ve iştahsızlık, görülmeye başlar. 6 ay sonra ise, mikrop vücudun belli başlı organlarına oturur.Vücutta kan yoluyla dağıldığından hayati organlara büyük zararlar verebilir.

Kan Grubu Analizi ve Hemogram(Tam Kan Sayımı) Testleri

Bu analiz, anne ile baba arasında oluşabilecek kan uyuşmazlığını saptamak için yapılır. Kan uyuşmazlığı, kandaki “Rh” faktörü ile ilgidir ve yalnızca kadının Rh negatif (-) erkeğin ise Rh pozitif (+) olduğu durumlarda oluşabilir. Bu durum, normal kan grubu testi ile anlaşılabilir.

Evlenecek çiftlerde yapılacak hemogram denilen kan analizi testi ile ciddi bir anemi (kansızlık) ve/veya kan uyuşmazliği durumu anlaşılmaktadır. Bu testle ülkemizde sıklıkla görülen genetik bir kan hastalığı olan Talasemi (Akdeniz anemisi) hastalığı olup olmadığına da bakılabilir.

Akdeniz Anemisi Talasemi (Hemoglobin Elektroforezi) Testi Nedir ?

Talasemi ailesel geçişi olan genetik bir kan hastalığıdır. Akdeniz anemisi, Cooley anemisi olarak da adlandırılır. Bu hastalıkta kan hücreleri vücudun ihtiyacı olan oksijeni dokulara taşıyamaz. Dokulara oksijen kırmızı kan hücrelerin yüzde 90'ını oluşturan hemoglobine bağlanarak taşınır. Bu hemoglobinin yapımında yetersizlik ya da bozukluk oluşursa oksijen taşıma işini yeterince yapamaz ve doku organlarda oksijenin azalması sonucu solukluk, halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, gelişme geriliği gibi şikayetler oluşur.